انجیر

انجیر وحشی که در واقع زیرگونه ای از انجیر خوراکی می باشد، درختچه ای است صخره دوست و کند و رشد که اغلب در نقاط سنگلاخی و شیب دار نواحی کوهستانی نیمه خشک رویش دارد. این گیاه درختچه ای است دارای سیستم ریشه ای فوق العاده فعال و سازگار به نوسانات شدید رطوبتی می باشد. انشعابات ریشه های انجیر وحشی در شکاف سنگها ، جایی که تنها در محدوده یقه و منطقه ریشه این گیاه ، مقدار ناچیزی خاک وجود دارد ، نفوذ می کند.
در برخی موارد فعالیت شدید سیستم ریشه ای گیاهان در منافذ سنگها ، منجر به شکستن و خرد کردن سنگها نیز می شود. ولیکن در کوههای ارتفاعات سیاه کوه، کوههای یخ آب و کوشکوه نیز به طور پراکنده در منافذ تخته سنگها دیده می شود. وجود این قبیل گونه های درختچه ای بسیار مقاوم و سازگار ، استعداد و پتانسیل منطقه را در ایجاد پوشش استپ – جنگل بالا می برد و چنانچه خواص اکولوپیک چنین عناصری شناخته شود ، قطعا" در احیاء نواحی سنگلاخی و تراسهای در حال فرسایش کمک بسیار موثری برای مدیریت دستگاههای اجرایی در امر منابع طبیعی خواهد بود. میوه های این گیاه ، شیرین و دارای ارزش غذایی می باشد به همین دلیل اغلب به صورت میوه های خشک در آجیل و تنقلات مورد استفاده قرار می گیرد.

درخت  انجیر

نخستین گیاهی که در تورات از آن نام برده شده Teenah (در عربی تین)، به معنی درخت انجیر، است که از برگ­های پهن و بزرگ آن برای پوشاندن بدن استفاده شده است. وقتی آدم و حوا از درخت شناخت نیک و بد یا از میوۀ ممنوعه خوردند، ”چشمان هر دو گشوده شد، دانستند که عریانند، برگهای انجیر را به هم دوخته و از آن پیشبندی برای خود ساختند (پیدایش، 3:7)- [xiii]انجیر به دو شکل جنسی وجود دارد. نوع وحشی یا نر که دارای تعداد کمی گل نر و گل­های مادۀ بسیار است و نوع زراعی یا ماده که فقط دارای گل­های ماده است. شاید همۀ انجیرکاران گل­های بسیار کوچک انجیر را که در اندامی به شکل و نام انجیر وجود دارد ندیده باشند. فرایند باروری گل و تشکیل میوه در انجیر شگفت­آور است. زنبور بسیار کوچکی که با چشم غیرمسلّح به سختی دیده می­شود، داخل تخمدان گل­های مادۀ جنس وحشی تخم می­گذارد و گل­های بارورشده به صورت گال یا میوۀ سخت و غیر قابل خوردن درمی­آیند. زنبورهایی که در گال سر از تخم درمی­آورند، از روزنۀ کوچکی در بالای انجیر خارج می­شوند و در راه خروج بدن آنها به گردۀ گل­های نر آغشته می­شود. این زنبورها با نشستن بر روی گل­های مادۀ ارقام زراعی آنها را بارور و تبدیل به دانه می­کنند. بنابراین، میوۀ انجیر دانه­دار مرکّب از صدها میوۀ بسیار کوچک است. در ارقام زراعی، اندام تخم­ریز زنبور به تخمدان گل نمی­رسد و از این روست که زنبور فقط در تخمدان گل ماده در ارقام وحشی تخم­ریزی می­کند. حتی در تمدن­های باستانی هم می­دانستند که بدون این زنبور انجیر دانه­دار تولید نمی­شود. برخلاف انجیرهای دانه­دار، امروزه انجیر بی­دانۀ مأکول بدون واسطۀ زنبور و انتقال دانۀ گرده تولید می­شود.
 “ بهرام گرامی- گیاهان تورات- نشریه ایران نامه- سال بیست و هشتم، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۲