زیتون

این امر که در ایران باستان حمل شاخۀ زیتون در جشن­ها و قراردادن آن در تاج سرداران نشانی از صلح و پیروزی بوده و در فرهنگ عربی فارسی لاروس نیز آمده است که ساقه و برگ زیتون از گذشتۀ دور نشانۀ صلح و پیروزی و نعمت و فراوانی بوده، احتمالاً از داستان کشتی نوح گرفته شده است. امروزه نیز کبوتر، خاصّه با شاخ زیتون در منقار، نماد صلح و اتحاد است - روغن زیتون از منابع اصلی تغذیه و نیز از مواد سوختی برای تأمین روشنایی بوده و در لوازم آرایش و عطریات هم به کار می­رفته است. شاید بتوان گفت که مقصود از روغن در تورات روغن زیتون است. از چوب زیتون در ساختن در و پنجره (پادشاهان1، 6:32) استفاده می­شده است. دارا بودن روغن زیتون به مقدار زیاد نشانۀ توانگری بوده و از دست دادن محصول زیتون را نتیجۀ نافرمانی از خدا می­دانستند (تثنیه، 51، 28:40). اگر یهودیان محصولات کشاورزی مانند غله و زیتون را در شهر خود می­خوردند، باید عشریۀ آن را می­دادند، ولی اگر آن را در محلی که خداوند برای عبادت خود تعیین نموده بود می­خوردند از پرداخت عشریه معاف بودند (تثنیه، 12:17، 14:23). ”وقتی زیتون را از درخت می­تکانید، دوباره سراغ شاخه­ها نروید، آنچه را که باقی مانده برای غریبان، یتیمان و بیوگان بگذارید (تثنیه، 24:20).- علاوه بر سوزاندن برای روشنایی، روغن زیتون برای تهیۀ روغن مقدس مسح نیز استفاده می­شده است (خروج، 25، 30:24، 28، 35:8). در زبان عبری، مسح و مسح کردن را messiah می­گویند و در یونان قدیم نیز که برای بزرگداشت قهرمانان المپیک به بدن آنها روغن زیتون می­مالیدند، آن را christos می­گفتند و بدین ترتیب، دو واژۀ مسیح و Christ به وجود آمده است. بهرام گرامی- گیاهان تورات- نشریه ایران نامه- سال بیست و هشتم، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۲