گزارش سفر به آبشار شوي (Shevi)، زيباترين آبشار خاورميانه
آبشار شوي يا تلهزنگ، جاذبهاي گمنام در سالن كوه از سلسله جبال زاگرس ميباشد. اين آبشار زلال و فوق العاده زيبا با ارتفاع حدود يكصد متر يكي از بلندترين و زيباترين آبشارهاي ايران است كه زينت بخش كوههاي پر رمز و راز سردشت دزفول و سالنكوه زاگرس ميباشد. وجود صخرههايي عظيم، پرهيبت و استوار در اطراف اين آبشار، شگفتيهاي اين آبشار جذاب و خيره كننده را صد چندان كرده است. ديدار از اين آبشار زيبا سفري پر مخاطره را ميطلبد. براي عزيمت به آبشار ميبايست برنامهريزي دقيق، شامل تنظيم ساعت حركت، محل اطراق، لوازم و آذوقه مورد نياز صورت گيرد و مهمتر از همه دانستن برنامه حركت قطارهاي مسير از ملزومات اين سفر است.
بهترين مسير دسترسي به اين آبشار از طريق راه آهن و از مسير ريلي دورود (در استان لرستان) به انديمشك (در استان خوزستان) ميباشد. مقصد اصلي، ايستگاه تلهزنگ است كه نقطه آغاز حركت به طرف آبشار ميباشد. فاصله ايستگاه تلهزنگ، تا دورود حدود چهار ساعت قطارنوردي است! و در طول مسير ميبايست از ايستگاههاي بيشه، سپيد دشت، كشور، تنگهفت و تنگپنج نيز بگذرد. اين مسير ريلي شگفت انگيز، در كنار رود خروشان دز و از لابلاي صخرههاي عظيم و تونلها و پلهاي پياپي ميگذرد. طبيعت بي همتاي اين مسير در كنار ايستگاههايي كه ساليان دراز قدمت دارند با مردماني صبور كه زيباترين آهنگشان سوت قطارهاي عبوري است، عظمت خداي تعالي و قدرت اراده انسان را يادآور ميشود. دو نوع قطار در اين مسير در تردد هستند. يكي قطار سراسري تهران به اهواز و ديگري قطار محلي دورود به انديمشك. سوار شدن به قطار محلي و آشنايي با مردمان محجوب اين مسير واقعا يك خاطره به ياد ماندني است (لازم به ذكر است در اين سفر با معلمي جوان، برخورد كرديم كه بعد از پياده شدن از قطار محلي حدود چهار ساعت در دل كوههاي منطقه شولآباد پياده روي ميكرد تا به شاگردانش در يك روستاي دوردست آموزش بدهد). مردماني واقعا بي ادعا و پرتلاش.
در ايستگاه تلهزنگ ميتوانيد تصميم بگيريد كه حدود سه ساعت ديگر به طرف آبشار پيادهروي كنيد و يا در اين ايستگاه اطراق كرده و صبح زود راه بپيماييد. به هرحال اولين كار، گذشتن از رود عظيم و خروشان دز است آنهم به وسيله پلي فلزي، بزرگ و استراتژيك كه محل عبور آرام قطارها است. اين پل خاطرات زيادي از دوران جنگ تحميلي دارد كه هدفي دست نيافتني براي هواپيماهاي عراقي بود.
بعد از عبور از پل، وارد مسيري سه ساعته تا روستاي شوي ميشويد. اين مسير از كنار رودخانه دز گذشته و در محل يك قبرستان قديمي عشاير از اين رودخانه جدا و وارد مسير كوهستاني ميشود. چيزي كه به نظر عجيب ميرسد، تپههايي است كه از قرار معلوم بوسيله افرادي خاص، به تصرف درآمده و سنگ چين شدهاند.! در آنطرف تپهها، درهاي زيبا با آبي سرد و زلال و مملو از ماهي قزل آلا و ماهي زرده نمايان ميشود و در انتهاي اين دره روستاي شوي با ديدنيهاي خاص خود انتظار شما را ميكشد. اگر در تاريكي شب از اين مسير بگذريد، پرتو افشاني كرمهاي شبتاب و زنبورهاي كوچك و نوراني، شما را متحير ميكند.
جهت استراحت روستاي شوي محل مناسبي است. افسانهها و روايات اهالي در مورد امامزاده، نظرگاه و چشمه آبشوي نيز بسيار جالب و شنيدني هستند. امامزاده سيد محمود، نوه موسيابنجعفر با بقعهاي سفيد رنگ، زيارتگاه و محل نذورات اهالي و مسافران عبوري است و به باور اهالي هنوز هم ردپا و انگشتان اين امامزاده بزرگوار بر روي صخرههاي اطراف ديده ميشود و حتي ظهور آبشار شوي را به بركت اين امام و نظرگاه ايشان ميدانند. مردم اين منطقه از ايل بختياري چهارلنگ، طايفههاي چراغي، حاجيوند، دهقان شوي و خيري هستند و به كار كشاورزي و دامپروري مشغولند.
از اين به بعد وارد مسيري صخرهاي و سخت ميشويد كه براي گذشتن از آن بايد از دوستان خود و همچنين از سيمهاي بكسل كه بين صخرهها كشيده شده است كمك بگيريد. حين حركت در ميان صخرههاي پر رمز و راز و مرموز سالنكوه انگار كه كشف بزرگي انتظار شما را ميكشد. سرانجام، پس از يك ساعت پياده روي و صخره نوردي از محل روستا ميتوان شكوه بينظير آبشار و صداي غرش آن را حس كرد. لحظهاي كه تمام مخاطرات و سختيهاي راه فراموشتان ميشود و ناخودآگاه عظمت خداي متعال را شكر ميكنيد. در بالاي آبشار، غار معروف شوي نيز براي علاقه مندان به كوه و غارنوردي نام آشنايي است. همچنين آبشار دوم شوي نيز در حدود يك كيلومتر بالاتر از اين آبشار واقع است كه آن هم ديدني است. زلالي آب آبشار به همراه دوزيستها، سمندرهاي منحصربفرد، خرچنگها، مارمولكهاي عجيب و درشت و غيره، انگار شما را به دنيايي ديگر آورده است. در سرچشمه آبشار كه مسير دسترسي هم دارد درختان بلندي مانند انجيركوهي و بيد روييدهاند كه آب پس از سير كردن آنها از ارتفاعي بلند و در مساحتي عريض به پايين پرتاب ميشود. از ويژگيهاي اين آبشار اتصال آن به سفرههاي آب زيرزميني است به اين معني كه سرچشمه آبشار از دل كوه است. قبل از تاريكي هوا به فكر بازگشت باشيد آنهم بازگشتي چهار ساعته. اگر چه مشكلات مسير رفت در بازگشت هم تكرار ميشود ولي مطمئناً از رفتن به اين سفر پشيمان نيستيد.
اگرچه مسير دسترسي بسياري از علاقهمندان به آبشار شوي از استان لرستان شروع ميشود و عدهاي معتقدند كه اين آبشار جزو آبشارهاي لرستان است ولي شواهد آب و هوايي و تقسيمات جغرافيايي آن را جزيي از استان خوزستان نموده است. گويش اهالي نيز بيشتر به لهجه دزفولي شباهت دارد. بهر صورت اين آبشار زيبا، يكي از موهبات خداوند متعال به مردم ايران زمين است. به اميد روزي كه با فراهم كردن امكانات و تسهيل اياب و ذهاب، بهره بيشتري از اين موهبت خدادادي ببريم.
مجید اسکندری