بذر سرو زربین، سرو شیراز (20 عددی) Cupressus sempervirens

درخت سرو یکی از مقاوم ترین درخت های جهان است. این درخت می تواند شرایط بسیار مشکل زیستی را تحمل کند. همچنین باد نمی تواند کمر این درخت استوار را بشکند. در شدیدترین طوفان ها ممکن است نوک سرو حتی به زمین برسد، اما این قامت خمیده همچنان در مقابل طوفان ایستادگی می کند. به همین دلیل سرو را نمادی برای مقاومت و ایستادگی گرفتهاند. این درخت زیبا در اوج تعادل و تناسب قرار دارد و به راحتی هرس می پذیرد. همچنین سرو نمادی بوده است برای قد و بالای مطلوب معشوق. حافظ و سعدی در اشعارشان بسیار از این درخت بهره گرفته اند و نام سرو را در تمام ایران بر سر زبان ها انداختند. همین مقاومت بالا باعث شده است که درخت سرو خوش اندام بتواند بیش از هزاران سال عمر کند و زنده بماند. به خصوص که معمولاً آفات طبیعی موجب خشک شدن سرو نمی شوند و این درخت می تواند خشکی و نیز سرما را به خوبی تحمل کند. درخت سرو از جمله درختان خزان کننده نیست و در پاییز برگ هایش زرد نمی شود و نمی ریزد. البته یک گونه سرو خزان کننده نیز وجود دارد که بومی ایران نیست و سرو مرداب نام دارد. هرچند سرو به راحتی می تواند خشکی را تحمل کند، کم آبی از تراکم برگ های آن کم می کند و ظاهر زیبای درخت را از بین می برد. در این شرایط سرو ریشه هایش را به عمق بیشتری می فرستد تا بتواند آب مورد نیاز خود را تامین کند. اگر درخت سرو در کنار یک ساختمان از آب محروم شود می تواند خاک منطقه اطرافش را خشک کند و با فرونشست زمین به ساختمان لطمه بزند. به همین دلیل فاصله مجاز کاشت یک درخت سرو از ساختمان حدود بیست متر تعیین شده است که این عدد در شرایط مختلف می تواند تغییر کند. همچنین سرو اگر بیش از اندازه آب دریافت کند، برگ هایش بیش از اندازه متراکم می شوند و باعث می شوند که درخت سرافکنده به نظر بیاید. به همین علت عموماً باغبانان سرو را با یک فاصله مناسب از جویبار میکارند تا با دریافت مقدار مناسب آب، درخت تراکم مناسبی از برگ داشته باشد و به طور غیر مستقیم آب بخورد. تفاوت کاج و سرو نباید درخت سرو را با درخت کاج اشتباه گرفت. وجه تشابه این دو رخت همیشه سبز بودن آن ها است. اما کاج مانند سرو متراکم نیست، برگ های سوزنی شکل دارد و ساختار بیرونی چوب آن به شدت با سرو فرق می کند. همچنین ریزش برگ های کاج زیاد است. در مقابل برگهای سرو گوشتی و منشعب هستند، به راحتی هرس می گیرند، ریزش کمی دارند و ساقه سرو طرح های مارپیچ و فریبنده ای پیدا می کند. این طرح مارپیچ الهام بخش طراحان و معماران ایرانی در ساخت ستون بوده است. چنین ستون هایی را می شود در مسجد وکیل در شیراز پیدا کرد. تفاوت دیگر این دو درخت در شکل میوه آن ها است. کاربرد سرو در معماری سنتی ایرانی از سرو در معماری سنتی ایرانی به خوبی استفاده می شد. شکل ظاهری این درخت مخروطی شبیه به یک پیکان است و نگاه بیننده را به سمت بالا می کشد. برای همین اگر در مقابل ساختمان های بلند از سرو استفاده شود توجه بیننده به طور طبیعی به بالای ساختمان هدایت می شود. این کاربرد برای کشاندن نگاه به سمت بالاخانه، شاه نشین و یا تزئینات قسمت بالایی ساختمان اهمیت دارد. اما اگر سرو در مقابل ساختمانهایی با ارتفاع کم قرار بگیرد نگاه را از ساختمان می دزدد و به سمت فضای خالی بالای ساختمان هدایت می کند که مطلوب نیست. به عنوان مثال می شود به باغ ارم شیراز اشاره کرد که به خاطر سروهایش شهرت دارد. در همه جای این باغ درخت سرو می بینیم مگر در مقابل عمارت اصلی آن که حالا دلیلش برای ما واضح است. همچنین درخت سرو در باد رقصی ملایم می کند که تماشای جنبش سرو تو پنداری کز باد صبا است، « آن بسیار لذت بخش است. به قول سعدی ». نه! که از ناله مرغان چمن در طرب است تماشای این رقص فرح بخش احساس وزش نسیم را در ذهن بیننده تداعی میکند و موجب می شود شخص به شکل ذهنی احساس خنکی کند. همچنین به خاطر تراکم بالای برگ های سرو، سایه خنک این درخت مشهور است. سروناز نهصد ساله باغ ارم یکی از مشهورترین درخت های ایران زمین است سرو، درخت ارزشمند ایرانی درخت سرو بر روی نقوش تخت جمشید به وفور یافت می شود که نشان دهنده اهمیت این درخت در چشم ایرانیان باستان است. در یکی سرو « . شاهنامه نیز از اهمیت درخت سرو می خوانیم. همچنین فردوسی داستان کاشته شدن درخت سرو کاشمر را تعریف می کند به نظر می رسد در ». کنون هرک این پند من بشنوید، پیاده سوی سرو کشمر روید « .». آزاده بود از بهشت، به پیش در آذر آن را بکِشت زمان حیات فردوسی سرو کاشمر شهرت بسیاری داشته است چرا که برای آن افسانه ها ساخته بودند. عاقبت سرو کاشمر شهرت سرو کاشمر به اقصای جهان رسیده بود و در وصف زیباییش اشعار بسیاری سروده بودند. وقتی خبر این درخت به متوکل عباسی رسید در خواست کرد که درخت سرو کاشمر را قطع کنند و آن را به بغداد بیاورند تا او هم بتواند درخت را از نزدیک ببیند. وقتی مأمورین خلیفه به کاشمر رسیدند، مردم بسیار سعی کردند که آن ها را از قطع درخت منصرف کنند و پیشنهاد کردند که به جای درخت پنج هزار سکه طلا را به بغداد ببرند. اما فرستادگان خلیفه قبول نکردند و سرو کاشمر را بریدند. درخت به بغداد نرسیده، متوکل مرد و هرگز چشمش به درخت سرو کشمر نیفتاد. خیلی ها نقش سرو تخت جمشید را نماینده سرو کاشمر دانسته اند که البته می تواند آمیخته با افسانه نیز باشد. درخت سرو رستاق و باشت در روستای رستاق استان فارس مجموعه ای از درختان سرو کهن وجود دارند که قدمتشان بیش از دو هزار و پانصد سال تخمین زده می شود. این درختان چندان مشهور نیستند و خیلی ها تاریخ آن ها را نمی دانند و با وجود ثبت شدن در آثار طبیعی ملی، محافظت از آن ها به خوبی انجام نمی پذیرد و گاهی از سوی بازدیدکنندگان ناآگاه آسیب می بینند. یک درخت سرو مشهور نیز در شهرستان باشت در کهکیلویه و بویراحمد وجود دارد که با تست “دی.ان.ای.” عمر آن را بیش از 2770 سال تخمین زده اند. این درخت در نزدیکی یک آتشکده که به گنبد شهرت دارد کاشته شده است. محلی ها سرو باشت را قدیمی ترین سرو ایران میدانند. این درخت که در فهرست آثار طبیعی ملی به ثبت رسیده است هم اکنون محتاج توجه و رسیدگی است. در سال 94 رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باشت اعلام کرده بود که نگهداری و بهبود شرایط این درخت باستانی نیازمند مبلغ بالایی است. یکی از پیرترین موجودات زنده جهان در تابلو نصب شده در مقابل سرو ابرکوه، این درخت به عنوان پیرترین و قدیمی ترین موجود زنده جهان معرفی شده است که البته این ادعا درست نیست. با این وجود به طور قطع سرو ابرکوه یکی از ده موجود پیر زنده در جهان است. در برخی فهرستها این درخت در جایگاه نهم پیرترین موجودات جهان قرار دارد و در برخی فهرست های معتبرتر در جایگاه پنجم کهن سال ترین درخت های جهان قرار گرفته است. البته دو درخت از این پنج درخت زنده نیستند، در حالی که سرو کهن سال ابر کوه هنوز بعد از گذشت چهار هزار سال از عمرش بار می دهد که نکته ای بسیار شگفت آور است. با توجه به این که این موجود پیر هنوز در ایام جوانی و باروری به سر می برد در آینده می تواند شرایط بسیار بهتری از هم سن و سال هایش داشته باشد. همچنین درخت سرو ابرکوه به لحاظ گنجینه ژنتیکی بسیار ارزشمند است و می تواند اسرار زیادی را در مورد طبیعت گیاهی چهل قرن پیش به ما بگوید. با این وجود این میراث ارزشمند هنوز ثبت جهانی نشده است و آن طور که باید در جهان مشهور نیست. همچنین تنه این درخت از آسیب انسان در امان نبوده است و برخی روی تن این موجود زخم های یادگاری ایجاد کرده اند. با ادامهی این روند، درختی که حتی در زمان هخامنشیان هم کهن سال بود، قرن ها شرایط مختلف آب و هوایی را تحمل کرد، از حمله مغول جان سالم به در برد، از چشم خلفای عباسی به دور بود و با شکیبایی تمام تاریخ ایران را به چشم دید، متاسفانه ممکن است مغلوب علاقهمندان و بازدیدکنندگانش شود و برای همیشه از بین برود.